Door Eva Oude Elferink / 27 oktober 2012
Wie kent Berlijn nu beter dan een ingezetene? Zoek op internet je persoonlijke gids.
We zijn nog maar net binnen in de Berlijnse club Das Edelweiss, of Vlasta Jeftic verdwijnt uit zicht. Even zie ik nog een glimp van haar donkere haar tussen een groepje jongens die meedeinen op de jazzmuziek. Is dat haar arm? Snel baan ik me een weg tussen de horde mensen voor de bar. Net wanneer ik me begin af te vragen waar mijn nieuwe vriendin is gebleven, duikt Vlasta weer op. Een triomfantelijke grijns op haar gezicht. ‘I’ve found my friends. Come, I want you to meet them.’
Een paar uur geleden had ik nog nooit gehoord van Das Edelweiss, een hippe kruising tussen een restaurant en een club in het Görlitzerpark. Laat staan dat ik wist dat hier iedere dinsdagavond lokale jazzmuzikanten samenkomen om Billie Holidays All of me te zingen, of trompetsolo’s van de Buena Vista Social Club na te spelen. Sterker nog, een paar uur geleden kende ik Vlasta niet eens. Toch was onze ontmoeting geen toeval. Ik heb de 27-jarige architecte zorgvuldig uitgekozen op de website Plusoneberlin.com om een avond met mij op stap te gaan.
Vergeet de Lonely Planet of de gids met omhooggestoken paraplu die je moet volgen naar de Brandenburger Tor. Kijk ook verder dan websites en apps waarop stadsbewoners hun favoriete plekken met je delen. Spreek gewoon direct af met een local. De gids 3.0 is je nieuwe beste vriend die je meeneemt voor een kop koffie of een avondje uit. Want nu je alle highlights al eens hebt gezien, wil je geen toerist meer zijn. Je wilt een eigen appartement en je eigen vriendenkring, ook al ben je in een vreemde stad.
Plus One combineert dat alles. Het Berlijnse bedrijf verhuurt een studio in het artistieke wijkje Neukölln (120 euro per nacht) en je krijgt er een middag of avond met een local bij. Nog best lastig kiezen, blijkt. Wil ik een dagje langs exposities met de 47-jarige ‘coffee-lover’ Claudia? Of liever undergroundbarretjes af met de 27-jarige ‘party goer’ Toby? Hmm, dit lijkt verdacht veel op een datingsite. Ik kies Vlasta, geboren in Servië, opgegroeid in Australië en een jaar geleden met haar partner – ook een architect – naar Berlijn verhuisd. Gek op design, galerieopeningen en jazzavonden.
Bij de U-Bahn op de Warschauerstrasse wacht een meisje naast haar fiets. Vlasta blijkt een stuk petieter dan op haar profielfoto, maar ik herken haar meteen aan haar donkere bobkapsel. Wat verlegen steekt ze haar hand uit. ‘Wil je naar een club? Een klein barretje, of liever iets met livemuziek?’ Met vragende ogen kijkt ze me aan. ‘Sorry’, zegt Vlasta snel. ‘Dit is de eerste keer dat ik als local met iemand op stap ga. Ik wil je niet teleurstellen.’ We beginnen rustig in haar favoriete eettentje Burgeramt, vlak bij haar huis. ‘Ze hebben hier de beste halloumiburgers.’
‘Ik ben er gek op nieuwe mensen ontmoeten’, zegt Vlasta. Met haar partner Adam gaat zij regelmatig zonder reisgids de wereld over. Want, zo zegt ze, ‘de beste plekjes vind je alleen als je met locals praat.’ Daarom meldden zij zich ook aan voor Couchsurfing.com, maar tot Vlasta’s teleurstelling heeft nog niemand op hun bank geslapen. Toen zij hoorde over Plus One, was ze meteen enthousiast over het concept. ‘Voor een avond ben je geen toerist, maar maak je deel uit van mijn vriendenkring. Alsof je hier woont.’
Zo voelt het ook wel een beetje, als je met je eigen huisdeursleutel rondloopt. Of als de grijzende overbuurvrouw in het trappenhuis van het appartementencomplex vriendelijk gedag zegt. De studio is niet heel groot, maar ziet er stijlvol uit en is voorzien van een koelkast, haardroger en waterkoker. In een keukenlade ligt een pingpongset. ‘Om de hoek is een veldje met een pingpongtafel’, legt Plus One-oprichtster Clare Freeman (30) uit. ‘Ik wil dat mensen de buurt gaan ontdekken. Daarom staat hier ook geen koffiezetapparaat.’
Sinds de lancering in maart boekten ruim zestig mensen de ‘Plus One-experience’. Freeman: ‘Voornamelijk jonge mensen die veel gereisd hebben en op zoek zijn naar een nieuwe ervaring.’ Het is iets van haar generatie, zegt de van oorsprong Britse. ‘Ik heb over heel de wereld gewoond en gereisd. Op iedere plek voelde ik mij opnieuw een vreemdeling. Je staat los van de lokale scene, terwijl je daar juist graag deel van wilt uitmaken.’ Websites als Spottedbylocals.com en Likealocalguide.com zijn zeker handig. ‘Maar daarop staan tips die iedereen krijgt. Dit is persoonlijker.’
Maar daardoor heeft het ook iets geks. Door zelf je local te kiezen, krijgt de service al snel een amoureuze bijklank. ‘The New York Times omschreef Plus One als een platonische escortservice’, zegt Freeman lachend. ‘Klopt wel een beetje.’ Om verwarrende situaties te voorkomen is de vergoeding (40 euro) die locals krijgen bij de studio inbegrepen. Freeman: ‘Misschien dat ik daar een beetje naïef in ben, maar ik vertrouw erop dat mensen dit zien als een leuke manier om nieuwe contacten op te doen. Meer niet.’
In Das Edelweiss is het rond middernacht stampvol. Vlasta heupwiegt op een live versie van Georgia on my mind, haar biertje heeft ze met beide handen vastgeklemd. Emilio, een lange Italiaan die ze kent van Duitse les, schreeuwt in mijn oor dat hij moet gaan. Ik krijg drie zoenen. Elena, die een relatie heeft met de jongen achter de piano, neemt ook afscheid met een knuffel. Als de anderen weg zijn, draait Vlasta zich om. ‘Are you having fun?’, vraagt ze voorzichtig. Als ik mijn duim omhoog steek, lacht ze opgelucht. ‘Good.’
