Door Eva Oude Elferink / 4 april 2016
De ordetroepen moesten afgelopen weekend massaal uitrukken in de Brusselse gemeente Molenbeek.
Met een klap komt de vrouw op het asfalt terecht, het geluid overstemd door gierende banden. Even daarvoor hadden agenten met politiestokken en getrokken pistolen de witte Audi tot stilstand gemaand. Vergeefs. Met een extra dot gas rijden de twee inzittenden door. Op de vrouw, die met haar armen vol boodschappen net de straat oversteekt, hadden ze niet gerekend. Zwaargewond wordt ze naar een ziekenhuis afgevoerd.
Het is de treurige climax van een gespannen zaterdagmiddag in de Brusselse gemeente Molenbeek. Honderden jongeren uit de buurt verzamelden zich op het Gemeenteplein, waar de extreemrechtse club Génération Identitaire eerder een manifestatie tegen ‘de islamisten’ had aangekondigd. De demonstratie werd verboden en uiteindelijk afgeblazen. Maar in Molenbeek, waar de veelal Marokkaanse bewoners zich sinds de aanslagen meer dan ooit gestigmatiseerd voelen, was al kwaad bloed gezet.
Een week eerder liep een confrontatie met extreemrechtse hooligans in hartje Brussel nog flink uit de hand. Zo’n 450 in het zwart geklede mannen verstoorden toen op het Beursplein een eerbetoon aan de slachtoffers van de aanslagen. Er moesten ordetroepen en waterkanonnen aan te pas komen. Een tiental mensen werd gearresteerd. Het kwam de politie op forse kritiek te staan en leidde tot veel politiek vingerwijzen.
Daardoor staat iedereen op scherp, hoewel Génération Identitaie zijn aanhangers heeft opgeroepen níét naar Molenbeek te komen. Iedere vorm van samenscholing is verboden. Linkse demonstranten die zich toch op het Beursplein verzamelen voor een manifestatie tegen extreemrechts, worden opgepakt. Net als zeven extreemrechtse militanten die de politie in Molenbeek aantreft. Twee van hen worden gearresteerd als in hun auto pepperspray wordt gevonden.
Echt onrustig wordt het als de jongeren op het Gemeenteplein naar het centrum willen. Binnen de kortste keren klinken sirenes, het getik-tik-tik van politie te paard, een helikopter. Het kanaal, een natuurlijke grens tussen Molenbeek en het centrum, wordt afgezet. Gehaast laten winkeliers hun rolluiken zakken, nieuwsgierige buurtbewoners verzamelen zich op hun balkon. In de chaos die ontstaat, is daar die witte Audi. Als ME’ers met hun schilden omhoog de wijk in lopen, klinkt uit een van de open ramen Michael Jacksons Heal the world. De volumeknop op maximaal.
Van een afstandje kijken buurtbewoners met getergde gezichten toe. Het wantrouwen jegens de politie is groot. Die zijn hier alleen maar om de burgemeester te beschermen, zegt een vrouw. „De nous ils s’en foutent.” Wij kunnen hun niets schelen.
Tot een charge komt het niet. Ook het waterkanon hoeft niet te worden ingezet. De balans: 32 aanhoudingen in Molenbeek, ongeveer evenveel op het Beursplein, en één zwaargewonde vrouw. Ze heeft botbreuken en hoofdletsel, maar is buiten levensgevaar. De inzittenden van de Audi zijn opgepakt. Het blijken jongens uit de buurt, twintigers, onder invloed van drank en drugs. Ze kunnen zich van zaterdag niets meer herinneren, zeggen ze.
Sarah Turine, de Molenbeekse wethouder voor jeugdzaken, zegt naderhand: „In zekere zin is het een geluk dat het jongens uit de buurt waren en niet extreemrechts. Anders was de buurt ontploft.”
