Door Eva Oude Elferink / 28 februari 2018
Examenfraude is een complete bedrijfstak in de Indiase deelstaat Uttar Pradesh. Het massale gesjoemel wordt nu flink aangepakt.
Lucknow – Arvind Pratab (55) en Rakesh Kumar Sukhla (54) zijn net lekker op dreef met vertellen hoe er op hun school, het Aminabad Inter College in de Indiase miljoenenstad Lucknow, ab-so-luut niet gespiekt wordt tijdens de jaarlijkse examens die nu plaatsvinden, als een collega de lerarenkamer binnenloopt en het gesprek onderbreekt.
„Een student zegt dat er een dode in zijn familie is en dat hij weg moet. Wat doe ik?”
Pratab: „Hoe kan hij dat nou weten? Hij heeft geen mobieltje bij zich.”
Sukhla: „En als hij dit al eerder wist, waarom is hij dan gekomen?”
Pratab: „Zeg maar dat hij tien minuten voor het einde weg mag. En let op dat hij niets mee naar buiten neemt.”
Voor gewone lessen is deze dagen geen plek op het Aminabad, een hagelwitte, aangeharkte oase verstopt achter een metershoge muur. Iedere stoel is nodig om de ruim zeshonderd examenkandidaten van scholen uit de buurt kwijt te kunnen. De leerlingen van het Aminabad zijn op hun beurt weer over andere school verspreid, legt Pratab het examenprotocol uit. Om ‘situaties’ te voorkomen. „Een leraar die zijn leerlingen een handje wil helpen, bijvoorbeeld.” Dat gebeurt, ja. En dat niet alleen. Het gesjoemel rondom deze jaarlijkse examens, die bij een hoge score een ticket tot gewilde universiteiten en overheidsbanen kunnen betekenen, is in sommige Indiase deelstaten een complete bedrijfstak geworden.
Louche trainingscentra
Leraren worden omgekocht om examenformulieren te lekken of antwoorden in te fluisteren. Sommige leerlingen, of hun ouders, gaan zelfs zover dubbelgangers in te huren om de examens in hun plaats te maken, daarbij geholpen door louche trainingscentra die hun diensten voor een paar duizend rupees aanbieden. „De onderwijsmaffia”, zeggen Pratab en Sukhla nuchter.
In Uttar Pradesh, in het noordoosten van India, zijn ze welbekend. Maar met de zaken gaat het deze dagen een stuk minder. Boosdoener is de nieuw aangetreden deelstaatminister van Onderwijs die vond dat het maar eens klaar moest zijn met het massale gesjoemel. Hij verdubbelde dit jaar het aantal teams van inspecteurs die onaangekondigd scholen bezoeken en bracht het aantal examenlocaties – een lucratieve aangelegenheid voor wie het niet zo nauw neemt met de regels – juist flink terug. Wat hij ook deed: in ieder lokaal verplicht beveiligingscamera’s ophangen, bijna 125.000 stuks in totaal.
De boodschap lijkt te zijn overgekomen, want van de 6,6 miljoen leerlingen die zich aanvankelijk voor de examens in Uttar Pradesh hadden ingeschreven, bleven tot nu toe ruim een miljoen thuis – dik twee keer zoveel als het jaar ervoor. „Dat bewijst hoe groot het probleem is”, zucht Bhagwati Singh, op het ministerie verantwoordelijk voor voortgezet onderwijs. „Als deze leerlingen zich goed hadden voorbereid, waren ze wel komen opdagen.”
Lerarentekort nergens zo hoog
Want los van hun wat twijfelachtige moraal, leggen al die absenten nog iets anders bloot: de kwaliteit van het onderwijs, met name het basisonderwijs, is in delen van India nog altijd beroerd. Niet in de laatste plaats in Uttar Pradesh, waar eenderde van de ruim 200 miljoen inwoners ongeletterd is. Vrijwel nergens in het land is het lerarentekort zo hoog: een jaar geleden was op middelbare scholen de helft van de posities niet gevuld. Gemiddeld is er één onderwijzer op 39 leerlingen. Als die onderwijzer komt opdagen, tenminste.
Waar dat toe leidt? Pratab, geruite spencer over een geblokte hemd, bladert in de lerarenkamer door de stapel mappen voor hem op tafel en haalt er een handgeschreven briefje uit. „Lees maar. Geen touw aan vast te knopen.” De leraar, na bijna twintig jaar deel geworden van het meubilair op het Aminabad, schudt zijn hoofd. Het briefje komt van een leerling van een andere school wiens naam door een fout niet op de deelnemerslijst stond. Pratab: „En dat doet nu examen.”
Zo krijg je dus gesjoemel, vult collega Sukhla aan. De pakweg 250.000 rupees (ruim 3.000 euro) die het installeren van de camera’s de school heeft gekost, was het volgens de twee meer dan waard. Pratab: „Op deze manier blijft het tenminste eerlijk. Zelfs iemand stiekem iets vragen, zit er niet meer in.”
Wat niet wil zeggen dat er geen leerlingen zijn die het alsnog proberen. In de eerste twee weken werden ruim 600 jongeren op spieken betrapt. Er zijn arrestaties gepleegd, waaronder op een school waar medewerkers hadden geprobeerd de avond voor het wiskunde-examen alvast wat antwoordformulieren in te vullen. Ook tegen de lamp gelopen: een bende die sinds 2013 valse onderwijscertificaten verkocht voor bedragen variërend van omgerekend 40 tot 250 euro.
De examens duren nog tot half maart, maar Bhagwati Singh van het onderwijsministerie is met zijn hoofd al elders. Er komen meer hervormingen aan, zegt hij. Zo gaat het curriculum op de schop en ligt er een plan om 16.000 nieuwe leraren te rekruteren. Alleen de examens aanpakken, lost het probleem niet op, dat weet hij ook wel. „Maar we moeten ergens beginnen.”