Door Eva Oude Elferink / 1 februari 2013
Louterend, de maanden die presentatrice Floortje Dessing noodgedwongen aan huis gekluisterd was. Bij het begin van een nieuw seizoen ‘3 op Reis’ constateert ze dat er meer is dan verre reizen maken. ‘Ik heb hier ook een zinvol leven.’
Het lijkt een item als elk ander voor het BNN-programma 3 op Reis. Presentatrice Floortje Dessing (42) is met haar team aangekomen op een klein eiland in de Filippijnen, waar ze langsgaat bij een traditionele natuurgenezer, een bolo bolo-healer. De wachtkamer is vol. Ook Dessing laat zich door het oude vrouwtje onderzoeken. Niet dat ze zware klachten heeft, zegt ze vooraf. Ja, ze slaapt slecht, heeft weinig energie. Maar verder niets ernstigs.
De kijker ziet hoe het broze vrouwtje al blazend door een rietje een glas helder water langs het lichaam van Dessing beweegt. Aangekomen bij haar onderbuik wordt het water plots troebel en verschijnen er haren en gruis in het glas. Een teken dat er iets mis is, aldus de genezeres. Het ritueel wordt twee keer herhaald, met steeds hetzelfde resultaat: troebel water.
‘Het was bizar’, zegt de blonde presentatrice negen maanden later op de bank in een Amsterdamse hotelbar. ‘Toen we aankwamen, hing er een wat jolige sfeer. Sommige mensen waren aan het drinken, de muziek stond hard. Ik verwachtte er niet zo veel van, maar het was meteen raak. In eerste instantie dacht ik nog: oké, het zal wel. Nadat ook mijn cameraman en redacteur aan de beurt waren geweest en bij hen niets was gebeurd, ging ik toch twijfelen. Die vrouw is in de hele regio bekend. De wachtkamer zat niet voor niets vol.’
Op het moment van filmen weet Dessing nog niet dat ze zojuist haar laatste aflevering van dat seizoen 3 op Reis heeft opgenomen. Eenmaal thuis krijgt het oude vrouwtje gelijk: Dessing is ziek. Ze heeft dengue, knokkelkoorts. Ook blijkt de afvoer van haar linkernier door een mogelijk erfelijke aandoening verstopt. Een zware operatie en de nodige complicaties volgen. Dessing, die sinds 1995 de wereld rondreist voor tv-programma’s als Yorin Travel en 3 op Reis, komt plots maandenlang thuis op de bank te liggen.
‘De afgelopen periode voelde ik me een beetje als een kind dat niet naar buiten mocht tijdens het speelkwartier. Normaal ben ik zo’n vijf maanden per jaar op reis. Tweeënhalve week weg en dan weer tien dagen thuis, zoiets. Dit was compleet nieuw voor mij.’
Achtteraf snapt ze wel dat haar vrienden en familie in eerste instantie dachten dat ze overwerkt was toen ze vermoeid en met vage klachten terugkwam uit de Filippijnen. ‘Ik woon mijzelf al jaren uit. Hop, van de ene plek op de wereld naar de andere. Dat is op den duur niet erg goed voor je gezondheid. Ik heb een enorme drive, daardoor houd ik het vol. En ik zorg goed voor mijzelf. Ik rook niet, drink bijna nooit.’
Toch begon haar lichaamdeze zomer te protesteren. Een burn-out, concludeerde haar omgeving. ‘Ik dacht: hoe kan ik nou een burn-out hebben? Ik ben gelukkig in mijn werk, in de liefde… Ik zag het gewoon niet.’
In de Travelclinic in Rotterdam ontdekken artsen dat Dessing geen burn-out heeft, maar een lichte vorm van dengue. Voor de zekerheid voert de arts ook een buikscan uit. Als hij bij haar nieren komt, zegt hij: hier zit iets. ‘Als je die woorden hoort, staat je wereld even stil. Ik heb me altijd zo bevoorrecht gevoeld dat ik dit werk mag doen, dat ik dacht: er moet een keer een kink in de kabel komen. Niet dat ik een doemdenker ben, maar het ging bijna te goed. Toen viel ook het kwartje: had dat broze vrouwtje toch gelijk. Achteraf toch fascinerend. Ze keek me ook al zo meewarig aan, zo van ‘ooh meisje toch’. Je kunt ervan vinden wat je vindt, maar wie zijn wij om dat niet te geloven? Ik ben redelijk nuchter, maar ik geloof wel in beide kanten. Homeopathie en klinische wetenschap, zeg maar.’
Wat er precies met haar nieren aan de hand is, wordt niet meteen duidelijk. ‘Het enige wat je kunt doen is afwachten.’ De woonboot die ze eerder dat jaar heeft gekocht en in de Amsterdamse Jordaan ligt, is op dat moment nog niet bewoonbaar. ‘Mijn ouders zeiden meteen: kom maar bij ons in Heemstede, dan zorgen wij voor je. Heel grappig. Lig je daar weer in zo’n klein kamertje. In een keer ben je terug naar kind zijn.’
De maanden daarna staan in het teken van ziekenhuisbezoek, doktoren en prikken, gevolgd door een zware operatie die 8,5 uur duurt. Als eenmaal thuis Dessings katheter wordt verwijderd, werkt haar blaas niet. Een normaal bijverschijnsel, zeggen de artsen, maar voor de reispresentatrice een hel. ‘Ik kreeg zo’n boekje waarin staat hoe je dat zelf moet doen, een katheter aanbrengen. Ik kon alleen maar denken: hoe moet ik dit in godsnaam op reis doen? Bij elke kop thee die ik dronk, schoot het door mijn hoofd: damn, dat moet er ook weer uit. Vreselijk.’
Drie weken kan ze niet normaal naar de wc. Ze was altijd een levenslustige wereldreiziger, maar nu ligt ze als een kreukel in bed. En ze is net begonnen met een nieuw programma voor BNN, dus het zal er alleen maar hectischer op worden. Maar plots is ze overgeleverd aan ‘de drie R’s’: rust, reinheid en regelmaat. Iedere avond een warme maaltijd bij haar ouders aan tafel, elke dag kleine stukjes lopen. Door het bos, over het strand in Zandvoort. Steeds iets verder.
Ze vindt het zwaar. ‘Die regelmaat, dat zit gewoon niet in me. In mijn hoofd ben ik nog een kleuter die naar de wereld kijkt en overal avonturen ziet. Daarom heb ik mij ook nooit voor lange periodes willen vastleggen.’ Voor haar gevoel wordt Dessing voor het eerst geconfronteerd met haar beperkingen. Vol gas geven is eigenlijk haar natuur, zegt Dessing. Ze lijkt in die zin heel erg op haar vader. ‘Hij is 83 en ongelofelijk actief. Vol energie, hij staat nog helemaal midden in het leven.’
Natuurlijk heeft de gedachte door haar hoofd gespookt dat haar carrière wel eens voorbij zou kunnen zijn. Met zo’n katheter de rimboe in, dat is toch niet te doen?
Inmiddels is de presentatrice ‘voor zo’n 80 procent hersteld’ en heeft ze haar eerst tripje voor een nieuw seizoen 3 op Reis achter de rug. Een paar dagen Genève, Zwitserland.
‘Het moment dat je de bergen weer ziet, de lucht opsnuift. Dat blijft magisch. Als je uitgeschakeld bent, lijkt het allemaal zo ver weg.’ Ze gaat het wel iets rustiger aan doen komend jaar. Geen onbewoonde eilanden in de middle of no- where of een jungletrek van drie weken. ‘Dat moet maar even wachten.’
Hoe lang ze nog doorgaat met presenteren, weet Dessing niet. Haar contract bij BNN loopt nog een seizoen, daarna is het ‘waarschijnlijk schluss’, zegt ze. ‘Nu de bezuinigingen op de publieke omroep eraan komen, kan ik mij goed indenken dat mensen zullen zeggen: Floortje Dessing, hartstikke bedankt en tot ziens. Daar ben ik realistisch in. 3 op Reis is mijn kindje, maar je moet op een gegeven moment ook plaatsmaken voor een nieuwe generatie.
‘Ik heb me door deze periode wel gerealiseerd dat het leven meer is dan alleen reizen. Ik wil er ook iets zinvollers naast doen, iets teruggeven. Met Nukuhiva (Dessing is mede-eigenaar van drie kledingwinkels) doe ik dat voor mijn gevoel al een beetje. Het is een commerciële winkel, maar de achterliggende gedachte is fairtrade. En samen met mijn beste vriend heb ik een kleine uitgeverij. Laatst nog hebben we een duurzaam kookboek uitgegeven en er komt nu weer een mooi boek aan. Dat zijn allemaal dingen waar ik eindelijk meer tijd in heb kunnen steken.’
‘Presenteren is natuurlijk een onzeker vak. Ik heb er altijd wel mijn best voor gedaan er dingen naast te houden. Zoals de winkels, de uitgeverij. Ik heb ook een klein productiebedrijfje. Het zijn twee werelden: mijn leven op reis en mijn leven hier. In de hectiek van de laatste jaren is dat laatste een beetje ondergesneeuwd geraakt.’
Dat is de winst geweest van het afgelopen halfjaar, zegt Dessing. ‘Het inzicht dat ik ook hier iets heel bijzonders heb waar ik veel voldoening uit haal, mocht dat reizen ooit ophoude.
CV Floortje Dessing
31 augustus 1970, geboren in Heemstede. Na de havo studie audiovisuele media aan de kunstacademie (niet afgemaakt)
1995 Eerste presentatieklus voor Veronica
1999 Arrivals, eerste reisprogramma voor Veronica
2001 Yorin Travel (later RTL Travel)
2007 Overstap naar omroep Llink, presenteert 3 op Reis
2009 3 op Reis wordt overgenomen door BNN
Dessing is ambassadeur van de stichting Max Havelaar en het Rode Kruis, eigenaar van productiebedrijf Dessing Productions, mede-eigenaar van drie fairtrade-kledingwinkels (Nukuhiva), van Keff & Dessing Publishing en auteur van 100 wereldplekken die je gezien moet hebben en 365 dagen op reis.
